چهارمین دوره مجلس خبرگان رهبری

چهارمین دوره مجلس خبرگان رهبری با پیام حضرت آیت‌الله خامنه‌‌ای رهبر معظم انقلاب، و با حضور دکتر محمود احمدی نژاد رئیس جمهور، دکتر غلامعلی حداد عادل رئیس مجلس شورای اسلامی و آیت الله سید محمود هاشمی شاهرودی رئیس قوه قضائیه و حجت الاسلام محمدی گلپایگانی رئیس دفتر مقام معظم رهبری روز سه شنبه اول اسفند در محل مجلس سابق شورای اسلامی آغاز به کار کرد.
در آئین افتتاحیه چهارمین دوره مجلس خبرگان رهبری علاوه بر خبرگان منتخب ملت و سران قوا، جمعی از مسؤلان ارشد نظام و نمایندگان مجلس شورای اسلامی و میهمانان و سفرای کشورهای خارجی و همچنین خبرنگاران داخلی و خارجی حضور دارند.
طبق آئین‌نامه داخلی مجلس خبرگان رهبری، مسئولیت برگزاری مراسم افتتاحیه این مجلس بر‌عهده شورای‌نگهبان است که پس از برگزاری مراسم افتتاحیه، اولین اجلاس رسمی چهارمین دوره مجلس خبرگان رهبری تشکیل و هیات رئیسه سنی مشخص گردید. این هیئت رئیسه وظیفه برگزاری مراسم تحلیف و انتخاب هیئت رئیسه دائم را برعهده دارد.(هیات‌رییسه‌ی سنی خبرگان متشکل از آیات و حجج اسلام مشکینی (تهران) میرمحمدی (اراک)، مهدوی(اصفهان) و رمضانی(گیلان) بودند)
پس از اجرای مراسم تحلیف، هیأت رئیسه سنی بلافاصله به انتخاب هیأت رئیسه دائم ‌پرداخت که در آن آیت‌الله علی مشکینی به عنوان تنها نامزد ریاست با اکتساب 71 رای از مجموع 80 رای به عنوان رئیس انتخاب شد و در ادامه از میان 4 نامزد نایب رئیسی، آیت الله هاشمی رفسنجانی با 65 رای و یزدی با 49 رای به عنوان نواب رئیس اول و دوم و سپس از بین 3 نامزد برای منشی جلسات دری نجف آبادی و سید احمد خاتمی با 68 و 56 رای انتخاب شدند.
ترکیب هیات رییسه‌ی این دوره مانند دوره‌ی قبل است و فقط به جای آقای امینی و عباس‌فر آقایان یزدی و حسن روحانی در هیات رییسه خبرگان حضور پیدا کرده‌اند. در این دوره رای آقای بوشهری و آقای حسن روحانی برای کارپردازی مجلس خبرگان یکی بود. یعنی هر دو 29 رای داشتند و به علت این تساوی آرا برای اولین بار در مجلس خبرگان کار به قرعه‌کشی کشید و در قرعه نام آقای حسن روحانی بیرون آمد.
هیأت رئیسه دائم برای مدت دو سال با رأی‌گیری مخفی و اکثریت نسبی انتخاب ‌شده اند.

چهارمین دوره مجلس خبرگان رهبری در حالی تشکیل گردید که نمایندگان آن بیش از 9 سال نمایندگان مردم خواهند بود.(بدلیل تغییر قانون مبنی بر تجمیع انتخابات مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی) شرایط حساس سیاسی – اجتماعی کشور و تلاش برای ارائه الگویی مناسب از نظام مردمسالاری دینی می طلبد که مجلس خبرگان رهبری به عنوان عالی‌ترین مرجع نظارتی بر رهبری نظام اسلامی در کارآمدترین حالات خود قرار گیرد و بر وظایف قانونی خود به بهترین نحو عمل نمایید. این انتظار از مجلس خبرگان در پایان سومین دهه انقلاب اسیلامی و آغاز چهارمین دهه انقلاب شرایط و انتظارات ویژه ای را برای مجلس خبرگان به همراه دارد که توجه و برنامه ریزی برای آن از اولویتهای مجلس خبرگان رهبری است. با این مقدمه نکات زیر در این زمینه قابل توجه است:
1- مجلس خبرگان در قانون اساسی ایران دارای جایگاه رفیعی است و ظرفیت‌ها‌ی بالقوه زیادی برای آن پیش بینی شده است. لذا اگر این ظرفیت‌ها‌ بالفعل شود می‏تواند به عنوان یک نهاد موثرتر از گذشته در عرصه سیاست و اجتماع نقش آفرینی کند.
2- مجلس خبرگان جای سیاسی کاری نیست و حضور افراد با گرایش‌ها‌ی سیاسی در این مجلس مانعی ندارد ولی این مجلس عرصه برخوردهای جناحی و سیاسی نیست و کسانی که نشان دادند چنین دغدغه هایی دارند به نظر می رسد این دغدغه ها را در جای دیگر باید جستجو نمایند.
3- از منظر حضرت امام(ره) فقه تئوری واقعی و کامل اداره انسان و اجتماع از گهواره تا گور است و باید پاسخگوی همه نیازهایی باشد که بشر امروز با آن مواجه است با این نگاه انتظار میرودکسانی که وارد مجلس خبرگان ‏شده اند باید توانایی درک شرایط پیچیده جهان امروز و ارایه راه حل برای آنها را داشته باشند و راههای مناسب را برای برون رفت از مشکلات در همان زمان برای نهادهای تصمیم گیرنده از جمله رهبری ارائه کنند.
4 - تقویت و تصحیح نظام اطلاع رسانی مجلس خبرگان یکی دیگر از برنامه‌ها‌یی است که باید مورد توجه قرار گیرد زیرا افکار عمومی شناخت کامل وتصور دقیقی از فعالیتهای این مجلس نداشته و ندارند و این موضوع باعث می‏شود در دراز مدت انگیزه مردم برای مشارکت در انتخابات تضعیف شود, لذا با گزارش‌ها‌ی مستمر به مردم راه برای حضور فعال تر آنان در انتخابات مجلس خبرگان باز می‏گردد و یک کانال ارتباطی مطمئن بین مردم و راس حکومت بوجود می آید
5- وظیفه قانونی خبرگان، ارزیابی رفتارهای رهبری است و اگر ابهامی برایشان به وجود آمد، باید از رهبری توضیح بخواهند. از سوی دیگر، مردم حق دارند نسبت به عملکرد رهبری اظهار نظر کنند. باید سیستمی ایجاد گردد که مردم انتقادات و سوالاتشان از رهبری را به خبرگان منتقل کنند و خبرگان آنها را ارزیابی کنند و به مردم پاسخ دهند که مثلا وارد نیست و یا در جایی که وارد است، از رهبری توضیح بخواهند. این اقدام گام مهمی در راه عملی نمودن ایده رهبر معظم انقلاب اسلامی در باب پاسخگویی مسئولین نظام اسلامی است.
6 - از ملزومات دیگر کارآمدتر نمودن مجلس خبرگان این است که نمایندگان خبرگان وقت خیلی بیشتری را برای مجلس خبرگان بگذارند و در این زمینه سرمایه‌گذاری جدی‌تری انجام دهند. نمایندگان مجلس خبرگان نه حقوق می‌گیرند و نه امکانات دیگری در اختیارشان است، لذا در راستای فعالیت بیشتر ایشان ضروری است تغییراتی در قوانین و همچنین در اختیار گذاشتن امکانات به این مجلس صورت گیرد. همچنین برگزاری نشستهای متعدد در طول سال و محدود نشدن به دو نشست سه روزه کفایت نمی‌کند
7- اقدام مهم بعدی ایجاد تغییرات و اصلاحاتی در قوانین انتخاباتی مجلس خبرگان از جمله معیارهای کاندیداهاست. برای دستیابی به مجلس خبرگان کارآمد, باید معیارها و ملاک های انتخاب نمایندگان مجلس خبرگان را بازخوانی و بازتعریف کرده و به سوی گزینش افرادی مستقل، نواندیش، پرنشاط و دارای توانایی های علمی و جسمی برای انجام وظایفی دشوار هدایت کرد. انتخاب شوندگان برای حضور در مجلس خبرگان باید علاوه بر صلاحیت فقهی و قدرت اجتهاد از تخصصها و ویژگیهای دیگری نیز برخوردار بوده و بتوانند بستر مناسب برای مشارکت مستمر همه نخبگان در بالاترین سطوح نظام تصمیم گیری کشور را فراهم آورند. بهره‌گیری از تمام ظرفیت ها و منابع انسانی و علمی موهبت بزرگی است که به هیچ بها یا بهانه‌ای نباید خود را از آن محروم کرد.

رویکرد گروههای سیاسی به تشکیل این دوره مجلس خبرگان

رسانه ها و مطبوعات کشور نیز با توجه به مساله تشکیل چهارمین دوره مجلس خبرگان رهبری و تعیین هیئت رئیسه جدید به تحلیل وضعیت این مجلس پرداخته و برخی رسانه های حزبی تلاش کردند تا از منظر منافع حزبی و گروهی خود به این مساله بنگرند. در این میان توجه به چند نکته زیر قابل توجه است:
1- برخی رسانه های افراطی و حزبی تلاش دارند تا به نحوی وجود سلائق متفاوت در بین اعضای خبرگان را (که امری طبیعی است) به نوعی صف آرایی و شکاف فعال مبدل سازند و نوعی صف بندی درونی را در این مجلس شکل دهند. در این بین با ایجاد فضای دوقطبی به جای ایجاد نوعی کثرت در عین وحدت , چینش چند قطبی و چندپارگی سیاسی را به فضای عمومی و حتی اعضای مجلس خبرگان القاء می‌کنند.
این افراد تلاش دارند تا جناح بازی و گروه گرایی مضمومی را که به یک آفت در فعالیتهای سیاسی جامعه و در عرصه انتخابات کشور تبدیل شده را به نوعی به مجلس خبرگان نیز منتقل نمایند که در صورت ورود این سم مهلک به درون مجلس خبرگان به عنوان عالی‌ترین و حساس‌ترین رکن تصمیم گیر در شرایط مهم و بحرانی انتخاب رهبری, می‌توانند ضربه مهلکی بر این جایگاه تصمیم‌گیری وارد سازد.

معرفی سایت مرتبط با این مقاله


تصاویر زیبا و مرتبط با این مقاله